Digitale Fotografie Vakantie

Patrick Kijkt

Hasselblad, Fuji, Nikon jpg en RAW

Ik kijk altijd naar alles. Dat is wel heel veel. Ja, maar dat is mijn leven al 42 jaar lang. Je bent nooit te oud om te leren. En nu heb ik een dag lang heb ik hard gewerkt aan wat hopelijk een klein meesterwerk zou gaan worden. Of dat gelukt is… weet ik niet. Meesterwerken maak je uiteraard met een Hasselblad. Groter beeldsensor, groter pixels, en daardoor ook een groter dynamisch bereik. Dan kan het dus niet beter zou je denken?
Uren en uren ben ik bezig geweest met de compositie en de het plaatsen van maar liefst zes flitsers. Eindresultaat goed. Helaas moet je wel met een Hasselblad in RAW fotograferen. Daar ben ik niet echt van. Toen ik klaar was heb ik nog even snel de Nikon en de Fuji erbij gepakt. Ik was het al heel lang van plan. Een goede foto met drie verschillende camera's maken. In RAW met de Hasselblad en met jpg voor Fuji en Nikon.

Hasselbald

Bovenstaande foto heeft dus veel tijd en inspanning gekost. Ik heb hem zelfs opnieuw gemaakt omdat ik over de eerste foto met het eindresultaat niet tevreden was. Ik had te groot licht gebruikt. Te grote soft boxen en andere lichtvormers waardoor ik scherpere scheiding tussen licht en schaduw niet goed onder controle kreeg. Dat was in ieder geval mijn conclusie toen ik vannacht in bed lag. Nadenkende over wat had ik beter of anders kunnen doen. De gemaakte foto was wel leuk en aardig, maar niet wat ik wilde maken. Het zat al precies in mijn hoofd. Maar het was niet geworden zoals ik het van tevoren bedacht had. Dat soort dingen kan ik niet uitstaan.

Oesters_0099 1

Teveel ruimte aan de bovenkant. Te algemeen licht met te weinig accenten die ik daarmee in de foto kan leggen. Er staat net even iets teveel op tafel. Er zijn dus veel details net niet goed genoeg. En vele foutjes tezamen maken één grote. Er zat dus niets anders op dan de gewenste foto opnieuw te maken.

Hasselbald

En hierboven is wel wat ik in gedachten het had en zoals ik het wel wilde maken. En dat komt niet omdat er een glas bier weg is gehaald en nog een wijnfles. Nee, als je goed kijkt zie je dat ik meer met licht en schaduw heb gewerkt. Vergelijk de twee pompoenen is achter in het beeld. En als je zo gaat kijken zul je steeds meer gaan zien. Het is veelal een kwestie van lichtplaatsing en welk soort licht gebruik je.

Maar wat heeft dit met RAW fotografie te maken? Nou het volgende. Toen de foto klaar was na ongeveer 8 uur fotograferen moest ik de Hasselblad RAW foto nog gaan nabewerken. Want de foto was nog niet klaar. Omdat je alle instellingen die ik met Nikon en Fuji wel gebruik niet aanwezig zijn op een Hasselblad. Nou ben ik met nabewerken net echt een ster. Dat komt omdat ik kan fotograferen en in feite nabewerken helemaal niet nodig heb. Maar met een Hasselblad is dat dus anders. En moet ik wel leren nabewerken. En ik haat het. Al die specialisten tip Youtube, en dan als ze het gaan uitleggen. Niet normaal zo veel werk en wat omslachtig. Het heeft ook vaak helemaal niets meer met fotografie te maken uiteindelijk. Voor sommige is het gewoon schilderen.


Zoals geschreven met Hasselblad kan er niets ingesteld worden. Er zit niets in. Maar dan ook helemaal niets. Ja witbalans. En dan heb je het gehad. Dus even het contrast aanpassen, lokaal contrast, verzadiging, Active D Lighting met Nikon of met de S en de H spelen met Fuji ( of nog DR aanpassen) het kan allemaal niet. En dat is voor een echt fotograaf zoals ik frusterend. Ik weet dat ik het zo kan maken, maar de camera laat het niet toe.

Toen ik klaar was heb ik de Nikon en de Fuji erbij gepakt. Een oude Z6 en een oude X-T3. Jaar kruik camera's bijna. Ik zou nu toch eens eindelijk gaan uitzoeken hoe groot het kwaliteit verschil is tussen de drie. APS-C, full frame en Midden formaat. Bijna oneerlijk zou je haast denken deze vergelijking. Om het vergelijk eerlijk te houden heb ik bij alledrie een grijskaart meting gedaan. Daarmee geef je de camera aan wat kleur neutraal zou moeten zijn. Alledrie de merken kunnen met Kelvin waarde werken en daarbij kun je altijd zelf je sfeer kiezen.Witbalans is namelijk sfeer en niet alleen maar dat wit wit hoort te zijn. Er is meer tussen hemel en aarde. En sfeer gaat boven alles. Daarnaast ben ik met een prijskaart gaan werken omdat ik het met Fuji altijd moeilijk vind om in dit soort situaties de juiste witbalans tevinden. Dus dan maar even meten. Er moesten immers drie camera's met elkaar vergeleken worden. Ik moet iets als een basis nemen om te kunnen vergelijken.

Hier volgen dan de Nikon en de Fuji resultaten. Let wel op, het werk van voorbereiden was allemaal al gedaan met de Hasselblad foto. Alledrie de foto's zijn rond de 35 mm gemaakt. Allemaal met F/8. Maar ga eerst maar zelf kijken.

Nikon 2
Nikon Z6

Fuji
Fuji

Bij beide camera's was het 5 minuten werk.En dan bedoel ik alles instellingen in de camera maken zodat ik een foto schiet zoals ik hem wilde hebben. In dit geval dus de nabewerkte Hasselblad RAW foto. Die na nabewerking was zoals ik het wenste. Met de Fuji is het een beetje spelen met de S en de H bij de Fuji. Grijskaart meting vanaf 5600K. Want dat is de kleur van mijn flitslicht. Beetje meer of minder verzadiging nakijken en meer van dat soort instellingen in de camera. Contrasten en meer van dit soort instellingen. Ze zitten er immers niet voor niets in de camera ingebouwd.

Bij Nikon precies hetzelfde verhaal. 5600 K gebruiken om een prijskaart meting te doen. Wel/niet wat ADl toevoegen. Misschien nog wat spelen met contrast, lokaal contrast, verscherpen en verscherping midden bereik en nog andere camera mogelijkheden. Allebei de camera's tetherend aangesloten op mijn monitor zodat ik het op zijn allerbest kon zien en beoordelen.

Wat mij als eerste opviel dat ik al zo enorm snell direct in de sfeer zat wat ik met de Hasselblad wilde behalen. Okay het voorwerk was al gedaan met de Hasselblad, maar de instellingen bij Fuji en Nikon gaven veel meer mogelijkheden en vooral veel sneller. Nu ben ik daar wel bedreven in in tegenstelling tot nabewerken. Sfeer bepalen met een Fuji of een Nikon kost me veelal niet meer tijd dan 5 minuten. Na 5 minuten was ik bij beide merken echt wel klaar. En vergelijk dat nu eens met een uur of meer nabewerken. Ja maar ik ben een slechte nabewerker! ja dat klopt, maar waarom zou ik nabewerken als ik het ook met een camera kan? Dat is slechts 5 minuten werk. Evenlos van alle voorbereidingen.

Als het goed is dan is het goed. En dat zien we nu drie keer. De Hasselblad is goed net als de Fuji en de Nikon. Er zijn wel wat verschillen te zien maar ik hoop dat je in eerste de verschillen kan zien waarover ik nu schrijf. Als je denkt waar heeft die vent het over dan heeft de rest geen zin om te bespreken.

Verschillen:
Ze zijn klein, maar ze zijn er wel. Ervan uitgaande dat je deze blog op een gekalibreerde monitor bekijkt en niet op je telefoon. Sowieso is geen enkele foto van mij gemaakt om op een telefoon te bekijken. En al helemaal niet dit soort foto's.Er is zoveel te zien en juist al de details doen er toe.

Het eerste wat mij opviel is dat de Fuji in de basis iets scherper is dan de Nikon Z6 24-20 mm F/4 objectief. Nu moet ik wel zeggen dat ik de Nikon foto expres iets zachter heb gemaakt met lokaal contrast en verlaging van de scherpte. Helemaal goed vergelijken kan ik het dus niet meer. De kleuren en contrasten zijn iets hoger bij de Fuji vergeleken met de Nikon camera. De laatst genoemd is zachter en iets genuanceerder. Komt door de grotere pixels. Hasselblad verslaat beiden met gemak. Behalve met gebruik gemak. Er zit niets in! Dat maakt het dan wel makkelijk.

De fanatieke RAW fotograaf kan nu denken:
Ja die zal nu misschien denken, je neemt me in de maling. Hier klopt geen bal van. Dit is spreken voor eigen parochie wat ik doe. Nou dat klopt, maar ik ben dan ook nog ongeveer de enige die dit zou uitvoert en praktiseert in jpg. En ik laat je zien of je het nu wilt geloven of niet dat RAW niet beter is dan jpg. Ja maar meer data, meer kleuren dat moet betere foto's geven is het argument van de fanatieke RAW fotograaf. In principe wel ja. Maar je moet terug naar minder om te kunnen printen of op een website te plaatsen. Dus je eindigt met hetzelfde hoeveelheid data. Je hebt wat aan meer data als je niet zo goed kunt fotograferen. Kun je dat wel dan is de data waarmee je eindigt in jpg meer dan goed.

Zelfs de onzin van het kopen van een Midden formaat Hasselblad kan ik ernstig ter discussie stellen. En ik heb hem wel en dat deed financieel best wel pijn. Dus ik kraak ook mijn eigen bezit af als je het zou zou willen lezen. Hasselblad heeft pas zin als je hele grote prints moet maken. Anders niet. Pas op groot formaat zie je de echte Hasselblad scherpte en komen de hoeveelheid pixels tot meerwaarde naar voren.

Het werken ermee is super onhandig. Met een Hasselblad komt je niet verder dan zorgen dat je histogram er binnen blijft. En…. nee dat is het eigenlijk wel Meer is er niet. Met Hasselblad kun je hem ook makkelijk op AWB laten staan want het HNCS van het merk doet het waanzinnig goed. Dus de juiste witbalans opzoeken hoeft eigenlijk ook niet. Maar met alleen hele mooie en juiste kleuren en een belichting die verre van af is red je het niet. Dus dan moet je gaan nabewerken. En dat kost tijd. Heel veel tijd. En leidt vaak als je niet goed oplet tot onnatuurlijke foto's.

Kun je echter wel goed fotograferen (daarvoor hoef je echt geen Einstein te zijn, zo moeilijk is het niet) dan kun je met gemak en zonder enige moeite de RAW kwaliteit van een Hasselblad evenaren met veel minder inspanning. Dus het behouden van mijn Hasselblad stel ik voor mijzelf ernstig ter discussie. Omdat ik eindelijk eens de moeite heb genomen om vergelijkende foto's te maken. En het is eigenlijk schokkend zo klein de verschillen. Behalve…. als ik hele grote prints ga maken.

Sterker nog. De kritiek die ik lang had op Fuji met haar kleuren blijkt ook heel erg mee te vallen. Nou moet ik er wel bij vermelden dat dit geconditioneerde omstandigheden waren met behulp van een grijskaart meting. Geconditioneerde omstandigheden hebben de Fuji in dit geval gered. Buiten blijft de Fuji een lastige camera om de kleuren kloppend en nauwkeurig te krijgen. Zeker onder wisselende omstandigheden. De Nikon camera's zijn wat dat betreft veel voorspelbaarder. Canon trouwens ook.

Fotograferen of nabewerken:
Wie kan fotograferen haalt alles uit zijn camera. Wie het minder goed kan gaat met RAW aan de slag. Daarmee word je nooit een betere fotograaf. Wel een goede nabewerker. En dan nog eens… Waarom denk je dat de camera fabrikanten al die instellingen in een camera stoppen? Om ze niet te gebruiken? Hasselblad bouwt er niets in. En dat us nu precies de reden waarom die camera het minst leuke is. Ik kan er niet mee fotograferen. Het is alleen maar data verzamelen om dan vervolgens je bewerkingen erop los te laten.
Met jpg en alle instellingen in een camera aanwezig kun je veel nauwkeuriger fotograferen. Precies zoals je het wenst. Maar dan moet je wel kunnen fotograferen! En daar zijn er niet veel meer van.